najgrozniejszy agitatorKrystyna Szayna-Dec
Najgroźniejszy agitator sprawy polskiej: Harro Harring Kazimirowicz
Kraków, Biały Kruk, 2018

Proponowana do przeczytania książka to biografia niezwykłego człowieka, XIX-wiecznego poety i pisarza niemieckojęzycznego, pochodzenia duńsko-niemieckiego. Harro Paul Harring był bojownikiem o wolność, tak życzliwie nastawionym do spraw polskich, że można rzec był „Polakiem z wyboru”. Przybrał sobie nawet polsko brzmiące nazwisko Kazimirowicz. Był pod takim wrażeniem polskiej walki narodowo-wyzwoleńczej, że najbardziej znane utwory Harringa traktowały o Polsce np.: "Pamiętnik o Polsce pod rosyjskim panowaniem", "Wspomnienia z Warszawy", "Rosyjski poddany", czy trzytomowa powieść "Polak".


Jak pisze autorka: Harro Harring był człowiekiem, który miał wyjątkowe wrodzone poczucie wolności. Jego poczucie misji zaprowadziło go nawet do Ameryki Południowej, i tam zarówno w pismach, jak i cyklach obrazów występował o prawa do wolności afrykańskich niewolników, ponieważ dostrzegał w nich takie same przymioty i ludzkie wartości, jakie posiadali ich biali panowie.1

Harro Harring był rówieśnikiem Adama Mickiewicza. Chociaż wyrósł w orbicie nieco innej kultury romantycznej niż Polacy, to jednak wrażliwość polska była mu bliższa niż ta, wynikająca z niemieckiej kultury romantycznej. Harring był typem romantyka działającego według mickiewiczowskiej zasady: mierz siły na zamiary, czyli poświęcającym wszystko dla sprawy wolności. W pewnym okresie życia (w ciągu kilkunastu miesięcy) siedział aż ponad dwadzieścia razy w więzieniu (sic!)

Jego wizjonerstwo wiązało się z dostrzeżeniem zagrożenia w możliwości połączenia rosyjskiego despotyzmu z ideą rodzącego się dopiero komunizmu, gdy nikt jeszcze nie przeczuwał, że tak piekielny alians może w ogóle wchodzić w rachubę. Jak słuszne były jego obawy świadczył zajadły atak na niego ze strony ideologa komunizmu, Karola Marksa.2

W Polsce był dwa lata: 1828-1830. Niestety nie zdołał wziąć udziału w Powstaniu Listopadowym, ponieważ musiał uciekać przed carską ochraną. Była to konsekwencją odmowy współpracy jako tajny agent z carską policją.

Książka "Najgroźniejszy agitator sprawy polskiej" zawiera sporo ilustracji. Jest pisana potoczystym, pełnym ekspresji językiem. Czyta się ją bardzo dobrze.

Zapraszam do lektury.



KM
 
1.  Por. K. Szayna-Dec, Najgroźniejszy agitator sprawy polskiej, Kraków 2018, s.9-11
2.  Tamże, s. 14