Szczegóły

Kategoria: Dyskusyjny Klub Książki

Spotkanie DKK 12 lipca 2012

Pierwsze opowiadania o małym chłopcu - Mikołajku, powstały w latach 60-tych. W historiach znajdujemy dialogi kilkuletnich uczniów, które odzwierciedlają dziecięce pojmowanie świata. Goscinny przedstawia bardzo szeroki obraz powojennej, małomiasteczkowej Francji, za sprawą kreski Sempégo, z kart książki dobywają się dziecięce krzyki, dąsy i kłótnie.

Po dwudziestu latach Wydawnictwo Znak, publikuje dwa tomy "Nowych przygód Mikołajka" oraz zupełnie dotąd nieznane, po raz pierwszy drukowane teksty znalezione w archiwach Goscinny'ego - "Nieznane przygody Mikołajka". Wracają te przezabawne, ironiczne, czasami nawet złośliwe historie, przyozdobione równie zabawnymi, komiksowymi rysunkami.

Trudno streścić wszystkie opowiadania, wiele jest w nich elementów powtarzalnych. Przecież można ciągle czytać wyjaśnienia Mikołajka, że "Rosół to nasz opiekun, nazywany jest tak, bo wciąż mówi: Spójrzcie mi w oczy, a na rosole są oka", że Alcest ciągle je a Gotfryd ma bardzo bogatego tatę. Historie te mają, zawsze nową scenerię, autor przenosi nas do restauracji, zoo, cyrku czy na wakacje. Jednak bohaterem jest Mikołajek, opisujący szaleństwa kolegów, ale dostrzegający swoim dziecięcym wzrokiem, również smieszne zachowania i pozy dorosłych.

Dlaczego nie tylko dzieci, chętnie sięgają po te książki? Ponieważ starsi czytelnicy śledząc bohaterów opowiadań, którzy prowadzą wojnę społeczną i rodzinną między sąsiadami, pracownikiem a szefem, teściową a zięciem, widzą w nich samych siebie.

"U nas na święta - powiedziałem - będzie Bunia, Ciocia Dorota i stryjek Eugeniusz.

A u nas - powiedział Alcest - będzie biała kiełbasa i indyk."

Recenzja przygód "Mikołajka" - Dorota Ejmocka

Dla wielu kultowe przygody Mikołajka, są jak powroty do beztroskich lat dzieciństwa, gdzie podwórko było całym naszym światem i centrum niesamowitych przygód, w szkole mieliśmy wesołą paczkę kolegów i koleżanek od wspólnych zabaw, a czas płynął na poznawaniu świata jako małym odkrywcom.

W taką sentymentalną podróż wybierzemy się wraz z książkami z serii „Mikołajek” napisanych przez René Goscinny'ego i zilustrowanych przez Jean-Jacques'a Sempé. W gronie przyjaciół Mikołajka zawsze jest wesoło. Alcest ciągle je, Gotfryd daje kolegom swoje zabawki, żeby je do końca popsuli, a Euzebiusz lubi się bić, ale tylko z przyjaciółmi, bo jest bardzo nieśmiały. A Mikołajek, choć stara się być grzeczny, ciągle wpada w kłopoty... Książki napisane są z dużą dawką humoru, a każda opowiastka to niekonwencjonalny ciąg zdarzeń z zaskakującym zakończeniem. Bohaterowie serii to barwne i wyjątkowe postacie, które zapamiętamy na długo. Dzięki Mikołajkowi oderwiemy się od zabieganej rzeczywistości, powrócimy do radosnych i beztroskich lat dzieciństwa.

Warto wspomnieć, że Polska jest jedynym krajem, która ma swoją wersję przygód Mikołajka. To opublikowana w 1986 roku w nielegalnym wówczas Wydawnictwie Rytm książka "Mikołajek w szkole PRL-u" Maryny Miklaszewskiej. Wszystko na kartki, kilometrowe kolejki, założony podsłuch... Świat opisywany przez autorkę oparty jest na autentycznych relacjach jej syna ze szkoły, po wprowadzeniu stanu wojennego, z ilustracjami chłopca. "Jedyna książeczka dla dzieci, która ukazała się w drugim obiegu - zaznacza autorka i dodaje: - polska wersja Mikołajka to właściwie pastisz pierwowzoru".

Przygody Mikołajka to lektura dla każdego czytelnika, dzieci zachwycać się będą przygodami swojego rówieśnika, ludzie młodzi powspominają swoje dzieciństwo, a starsi - śmiać się będą do łez.

Szczegóły

Kategoria: Dyskusyjny Klub Książki

Spotkanie DKK 11 czerwca 2012

kosmowskaniebieskiautobus ost PRL-owska rzeczywistość, z dużą dawką humoru kreśli portret ówczesnego społeczeństwa, z wszystkimi zaletami i wadami. Wszystko to napisane przyjemnym, potocznym językiem i podane w przystępnej formie.

Niebieski autobus, nie jest jedynym reliktem minionych czasów w książce Kosmowskiej. Podobnie jak inne atrybuty nie tak dawnej rzeczywistości, staje się mimowolnym łącznikiem pomiędzy dwiema historiami: tą dziecięcą, odnotowaną bystrym i szczerym spojrzeniem narratorki oraz dojrzałą, do której dociera się po kocich łbach własnych pragnień i potrzeb.

Gospodarzem obu tych światów jest inteligentna i wrażliwa dziewczyna - Miśka Pietkiewicz. Mogłaby, wzorem innych, wyzwolić się z dusznej atmosfery rodzinnego domu, przesyconej oparami samogonowych marzeń o lepszym życiu. Mogłaby wykupić bilet w jedną stronę, raz na zawsze zamykając za sobą drzwi do przeszłości. Mogłaby wreszcie stać się jeszcze jedną płaczącą nad dziedzictwem przeszłości ofiarą systemu rodzinnych wypaczeń i niedoskonałości, ale tak byłoby zbyt prosto. Dlatego otrzymujemy opowieść o wielkiej sztuce akceptacji i to wcale nie kosztem siebie, gdyż prawdziwa zgoda na świat zawsze pozostaje zgodą z samym sobą.

Każda z kreowanych przestrzeni, do której dotrzeć można niebieskim, zdezelowanym autobusem, bywa śmieszna i jednocześnie przerażająca. Jak życie, przecież ono też takie jest!

Recenzja książki "Niebieski autobus" - Jola Grabowska

„Niebieski autobus” lektura obowiązkowa dla pań po 50-tce!

Koniec lat 60-tych w PRL-u. Poznajemy Miśkę jako małą dziewczynkę, mieszkającą z rodzicami i babcią w biednej okolicy małego miasteczka czy przedmieścia. Rodzina traktowana przez resztę lokalnego społeczeństwa jako margines ze względu na produkcję bimbru oraz pochodzenie („przybysze zza wschodniej granicy”), a także nieprzeciętną postać wujka Romana. Miśka dorasta, przeżywa pierwszą miłość, rozczarowania, zaciekawienie lepszym światem. Wyrusza po nauki, po dojrzałe życie, po doświadczenia, by wrócić do miejsca swoich urodzin i zaopiekować się ogrodem pana Sybiduszki i poznać jego tajemnicę.

Nostalgiczna opowieść napisana z błyskotliwym humorem, bez zadęcia i martyrologii o codziennym życiu w czasach Polski socjalistycznej. Napisana swobodnym językiem, zawiera wiele niebanalnych porównań i sformułowań, porusza wiele ciekawych problemów i problemików, które nienachalnie nakłaniają nas do przemyśleń, zastanowienia się kolejny raz nad różnorodnością typów ludzkich, porównywania losów bohaterów z własnymi przeżyciami i doświadczeniami.

I choć jestem pewna, że nie chciałabym, aby tamte czasy wróciły, to dzięki książce Barbary Kosmowskiej przypomniałam sobie różne smaczki własnego dzieciństwa. Sentymentalna podróż do własnej przeszłości, odkładanej powoli na coraz wyższą półkę. Polecam.

Szczegóły

Kategoria: Dyskusyjny Klub Książki

Wieczór poezji Wisławy Szymborskiej w ramach DKK 7 maja 2012

Szymborska uznawana jest za jedną z najwybitniejszych (obok Herberta i Miłosza), postaci w grupie polskich poetów. Szczególna wartość jej poezji, została podkreślona przez przyznanie poetce w 1996 r. Nagrody Nobla.

Wiersze Szymborskiej uchodzą za proste, ale jednocześnie przesiąknięte głębokim intelektualizmem. Poetka nie sili się na górnolotny język, nawiązuje bezpośredni kontakt z czytelnikiem. Jednocześnie porusza jednak sprawy ważne, filozoficzne, refleksje związane z egzystencją człowieka i jego miejscem w świecie – ukazane z perspektywy biologicznej, historycznej, politycznej.

Mówi się o niej, że była prywatna, kameralna. Nagradzana i podziwiana godnie broniła swojej przestrzeni, nie pozwoliła się wcisnąć w kostium celebrytki. Uparcie wymykała się z narzuconych jej ról: autorytetu od wszystkiego, filozofa w spódnicy. Ona odeszła, ale teksty pozostały.

Szymborska unikała jednoznacznych odpowiedzi, dlatego jej wiersze są trudne do interpretacji i każdy rozumie słowa autorki na swój sposób. Spośród utworów interpretowanych na spotkaniu - Dyskusyjnego Klubu Książki, chciałabym wyróżnić dwa wiersze: „Wietnam” i „Kot w pustym mieszkaniu”. Równocześnie gratuluję Krzysztofowi Kachniarzowi, za ciekawą analizę tekstu i dziękuję Joli Grabowskiej, która udostępniła prywatne zbiory o poetce.

Wiersze Wisławy Szymborskiej

Wietnam

Kobieto, jak się nazywasz? - Nie wiem.
Kiedy się urodziłaś, skąd pochodzisz? - Nie wiem.
Dlaczego wykopałaś sobie norę w ziemi? - Nie wiem.
Odkąd się tu ukrywasz? - Nie wiem.
Czemu ugryzłaś mnie w serdeczny palec? - Nie wiem.
Czy wiesz, że nie zrobimy ci nic złego? - Nie wiem.
Po czyjej jesteś stronie? - Nie wiem.
Teraz jest wojna musisz wybrać. - Nie wiem.
Czy twoja wieś jeszcze istnieje? - Nie wiem.
Czy to są twoje dzieci? - Tak.

Kot w pustym mieszkaniu

Umrzeć - tego nie robi się kotu.
Bo co ma począć kot
w pustym mieszkaniu.
Wdrapywać się na ściany.
Ocierać między meblami.
Nic niby tu nie zmienione,
a jednak pozamieniane.
Niby nie przesunięte,
a jednak porozsuwane.
I wieczorami lampa już nie świeci.
Słychać kroki na schodach,
ale to nie te.
Ręka, co kładzie rybę na talerzyk,
także nie ta, co kładła.

Coś się tu nie zaczyna
w swojej zwykłej porze.
Coś się tu nie odbywa
jak powinno.
Ktoś tutaj był i był,
a potem nagle zniknął
i uporczywie go nie ma.

Do wszystkich szaf się zajrzało.
Przez półki przebiegło.
Wcisnęło się pod dywan i sprawdziło.
Nawet złamało zakaz
i rozrzuciło papiery.
Co więcej jest do zrobienia.
Spać i czekać.

Niech no on tylko wróci,
niech no się pokaże.
Już on się dowie,
że tak z kotem nie można.
Będzie się szło w jego stronę
jakby się wcale nie chciało,
pomalutku,
na bardzo obrażonych łapach.

I żadnych skoków pisków na początek.

Szczegóły

Kategoria: Dyskusyjny Klub Książki

Spotkanie DKK 16 kwietna 2012

libera madame Prosta historia, osadzona w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Opowiedziana w taki sposób, że trzeba powoli czytać każde słowo, żeby nie utracić myśli Antoniego Libery. Opowieść wcale nie o miłości... raczej o fascynacji, wręcz obsesji. O pierwszym uczuciu osiemnastoletniego chłopca, który pragnie poznać życie osobiste nowej dyrektorki szkoły. Tajemnicza, oryginalna, piękna i zimna – istna Królowa Śniegu, postrach większości uczniów.

Prób przejścia na inny poziom relacji jest wiele, można wymienić chociażby napisanie eseju "Pieśń Wodnika i Panny", dotyczącego znaków zodiaku i ukrytych w nich symboli męskości i żeńskości, celowe narażenie się prowadzącej zajęcia, by zostać z nią po lekcjach czy przeprowadzenie małego wywiadu o przeszłości Madame, a nawet posunięcie się do śledzenia!

Pisarz chyba za punkt honoru postawił sobie wyjątkową dbałość o język – przypomina znane z dwudziestowiecznych powieści struktury, wzbogaca słownictwo o nieobecne we współczesnej literaturze słowa.

Czy czytając tę książkę, nie uderza sztuczność kreacji bohatera? Kto z nas w wieku szkolnych lat był tak perfekcyjny, dojrzały i elokwentny? Takiej ilości cytatów, kryptocytatów, nawiązań nie ma chyba nigdzie indziej w literaturze polskiej - jednak czy aby stanowi to atrybut powieści? Ocenę pozostawiam czytelnikowi.

Recenzja książki "Madame" - Agnieszka Kowalczyk

Postanowiłam napisać parę słów o książce omawianej ostatnio w naszym klubie. Nie stworzę profesjonalnej recenzji, będzie to jedynie moja indywidualna interpretacja. Głównym powodem tego jest strach przed fanami autora czy zwolennikami powieści. No bo cóż... szczerze, to mnie osobiście ta książka nie przypadła do gustu. Racja, jest to dzieło nadzwyczajne, wybitne, nagradzane i nominowane w wielu konkursach literackich. Ale co wywołało we mnie największy niesmak? Fenomen bohatera powieści. Rozumiem, że istnieją tacy ludzie – wręcz idealni, zdolni, posiadający szeroki zakres wiedzy i zainteresowań, umiejący wyjść z każdej opresji, mający odpowiedź na każde pytanie. Ale jest to niebywale rzadkie.

Bohater/narrator powieści to jedynie maturzysta, a tak doskonale radzi sobie w trudnych, bądź, co bądź, czasach. Nie dość, że fanatycznie „tropi” przeszłość swojej nauczycielki, to w dodatku udaje mu się uzyskiwać ogrom informacji (które w dzisiejszych, „łatwych” (?) czasach niemożliwością jest uzyskać od ręki), dostaje się do elitarnej grupy romanistów (skąd czerpie dodatkowe informacje o swojej Madame, a nawet podgląda za pomocą lornetki jej poczynania z dyrektorem (dodając tym samym pole do popisu dla wyobraźni czytelnika i oceny zachowania „wyzwolonej” nauczycielki).

Narrator jest bardzo inteligentny, zdolny, oczytany, i robi wszystko, by pokazać ‘swojej’ Madame, że ma do czynienia z wyjątkowym uczniem, a nie tylko platonicznie zakochanym małolatem.

Madame to kobieta wolna (niezamężna), ale również wolna w rozumieniu niezależna, pewna siebie, inteligentna, wykształcona, zawsze zadbana, reprezentująca elegancję świata Zachodu (drogie francuskie perfumy, dopasowane ubrania). Wyróżniała się w szkolnym tle pod względem obycia, urody, sposobu mówienia.

Autor powieści często cytuje fragmenty wybitnych dzieł literackich i filozoficznych. Niestety, ale mnie te wstawki wytrącały z rytmu, i często gubiłam wątek. Szacunek dla wiedzy i pasji autora, jednak mnie taka forma i kompozycja nie oczarowała.

Powieść może być jednak doskonałym źródłem wiedzy o czasach komunizmu, jak i życiorysach kilku ważnych postaci świata literatury, filozofii i sztuki (np. Joanna i Artur Schopenhauer).
Inteligencja narratora, albo erudycja autora mogą być ze sobą łączone, w moim mniemaniu oczywiście. Nie podważam zdolności autora, jednak jak na bohatera powieści, narrator wydaje mi się być podejrzany z tą swoją wybitnością.

„Madame” jako powieść wydaje się być doskonałą prowokacją do dyskusji. Znajdzie swoich zwolenników i przeciwników. Ja wiem, że już po tę pozycję nie sięgnę. Głównym powodem jest na pewno przywoływanie nudnych fragmentów dzieł, czy cytatów, których nawet nie mogłam, mimo usilnych chęci, porównać, czy „zmetaforyzować” z czytanym tekstem, czy postacią.