Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy

Maria Wilczek-Krupa
Górecki: geniusz i upór
Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2018

Jest to pierwsza pełna biografia fenomenalnego człowieka, genialnego polskiego muzyka, który wyprzedził epokę. Niezwykle uporządkowany, ale też niezwykle uparty, doszedł do szczytów kariery, mimo że późno zaczął uczyć się profesjonalnej gry na instrumencie, bo w wieku osiemnastu lat... I choć muzyka była jego pasją, nie mógł wcześniej tej pasji się poświęcić z powodu zawirowań rodzinno-społeczno-dziejowych. Wcześnie osierociła go mama, gdy miał dwa latka. Macocha zaś nie była życzliwa jego muzycznym pomysłom na przyszłość. U ojca też nie znalazł poparcia dla swych zainteresowań, mimo że przed śmiercią matki Henryka cała rodzina często wspólnie muzykowała.

Autorka snuje opowieść o kruchym zdrowiu fizycznym po wypadku Henia, o początku okupacji niemieckiej, a potem o nadejściu Armii Czerwonej, wplatając w narrację gwarę śląską:
...Nigdy nie było jedno, jak z domu wylazujemy. Nie było, że wypuści nas, jak knefel (czyli guzik) odpięty albo szlips (krawat) krziwy...Na wszystko zwracał uwaga! Ale nas, synki, uwielbioł, a my jego też.¹ – wspomina najmłodszy wnuk, Hubert. (Wszystko możemy zrozumieć dzięki zamieszczonemu słowniczkowi gwary śląskiej!)

Historia Henryczka a potem dorosłego Henryka Mikołaja Góreckiego spisana przez Marię Wilczek-Krupę pokazuje człowieka walczącego o niezależność i niepoddającego się presji, nawet w obliczu komunistycznej inwigilacji. Jego wybijającą się cechą charakteru była szczerość i dość wybuchowa osobowość.

Ciekawie wypada porównanie postawy życiowej Góreckiego na przykład z jego kolegą, Witoldem Szalonkiem, który podobnie jak Górecki pracował na uczelni, a także tło powstania dzieła życia Góreckiego: "III Symfonii pieśni żałobnych". W jak przedziwny sposób kompozytor znajdował słowa do Symfonii.

O jego geniuszu i perfekcjonizmie Tadeusz Zieliński pisał: jest jednym z najciekawszych twórców, outsiderem, który zajmuje się coraz bardziej odrębne, indywidualne miejsce we współczesnej muzyce.²

Jego indywidualizm widoczny był w sprawach takich jak selekcjonowanie zamówień na komponowanie muzyki nawet do bardzo znaczących projektów filmowych.

Zapraszam serdecznie do lektury tej arcyciekawej książki.