Marek Kornat, Mariusz Wołos
Józef Beck. Biografia
Kraków, Wydawnictwo Literackie, 2020

Autorzy Marek Kornat i Mariusz Wołos, to historycy wielokrotnie nagradzani za działalność naukową. Spędzili 20 lat w archiwach kilkunastu krajów, by stworzyć biografię niezwykłego, w oczach niektórych bardzo kontrowersyjnego polityka. W ich opinii Józef Beck nie zasłużył na czarny PR, który funkcjonował do tej pory. Miano go nawet za grabarza Drugiej Rzeczpospolitej. Mało tego, niektórzy zarzucali mu, że był w pewnym stopniu był ukrytym zwolennikiem hitlerowskich Niemiec, czym przyczynił się do zburzenia pokoju. Józef Beck faktycznie musiał podejmować kluczowe decyzje w dramatycznych okolicznościach historii powszechnej. Sprawował tekę ministra spraw zagranicznych w siedmioleciu poprzedzającym wybuch II wojny światowej. Wywodził się z kręgów bliskich marszałkowi Piłsudskiemu, za co po śmierci marszałka był bezwzględnie atakowany. Autorzy książki przedstawili m. in. niezwykle ciekawą jego działalność w Legionach, a potem w rewolucyjnej Rosji.

Jego rodzina pochodziła najprawdopodobniej z Flandrii. Z książki dowiadujemy się, że protoplasta Józefa Becka był kaprem i służył u króla Stefana Batorego. Brał udział w wojnie z Gdańskiem w latach 1576-1577. Krążyły jeszcze inne wersje o pochodzeniu Józefa Becka, ale on sam najbardziej przychylał się właśnie do tej. W książce autorzy przytaczają urocze wspomnienia o jego dziadkach i rodzicach oraz ich życiu rodzinnym na podstawie pamiętników prowadzonych przez babcie.¹

Józef Beck był człowiekiem niewątpliwie bardzo inteligentnym, a nawet błyskotliwym a działał jako minister spraw zagranicznych w sytuacji dość beznadziejnej. Książka jest niezwykle rzeczowa, pełna wciągających detali.²

Najsmutniejsze momenty życia ministra Becka to internowanie w Rumunii. W okresie powojennym komuniści absurdalnie oskarżali go o sprzyjanie bardziej totalitarnemu reżimowi niż nawet Adolf Hitler czy Józef Stalin, nie mówiąc o Benito Mussolinim.³ Winny czy niesłusznie oskarżony? Komu zawdzięcza swoją czarną legendę? Na te pytania znajdziemy odpowiedzi w proponowanej książce.

Zapraszam do jej przeczytania.
 

 

^1. Por. M. Kornat, M. Wołos, Józef Beck. Biografia, Kraków 2021, s. 21
^2. Por. M Janowski, Ludzie z historii z różnych perspektyw, „Mówią wieki” 2021, nr 12, s. 71
^3. Por. M. Kornat, M. Wołos, Józef Beck...dz, cyt., s. 7