Kobiety w Piśmie Świętym
Kraków, Biały Kruk, 2022
Tej niezwykle barwnej, ciekawej i pouczającej opowieści świetnego biblisty, ks. prof. Waldemara Chrostowskiego, dotyczącej 16. kobiet znanych ze Starego Testamentu, towarzyszą liczne ilustracje. Kobiety w starożytności były skazane na anonimowość. Stąd zapisanie w pamięci pokoleń imion: Ewy, Sary, Anny, Tamar, Rut, Miriam czy Estery i innych oznaczało, że były wyjątkowe. Co o nich wiemy?Niektóre stały się symbolem w kulturze i literaturze np. postawa królowej Estery, która ryzykując życiem i powierzając się ufnie Bogu, broniąc swojego narodu przed zagładą. Postawa Judyty to także postawa heroiczna. Inne wzruszające przykłady kobiecej wrażliwości i wzajemnej solidarności to historia Noemi i Rut – teściowej i synowej, wspierających się w bardzo trudnych okolicznościach. Czy mogą one nas czegoś nauczyć obecnie?
Wokół sytuacji kobiet na starożytnym Bliskim Wschodzie nagromadziło się wiele stereotypów, czasem trudnych do przezwyciężenia, a Biblia to zbiór 73 ksiąg, z tego 46 dotyczy Starego Testamentu, który powstał właśnie w tamtym świecie. Prawdy o sytuacji tamtych kobiet dobrze jest poszukać w źródłach, które miały związek z ich środowiskiem życiowym.
Ksiądz prof. Waldemar Chrostowski nadaje ciekawe śródtytuły w swoich rozdziałach, poświęconych kolejnym kobietom np. o Ewie „Kobieta – „zbudowana jak świątynia jerozolimska”.1
Niezwykle interesujące są wyjaśnienia zwyczajów, panujących wśród starożytnych Izraelitów, które mogą dziś budzić zdziwienie czy zaskoczenie np. „prawo lewiratu”. Ks. prof. proponuje proponuje uwspółcześnić nomenklaturę i prawo lewiratu nazywa „prawem szwagrostwa”.2 Bardzo inteligentnie poradziła sobie z uzyskaniem potomka, na mocy wspomnianego prawa, Tamar. Na tle takich postaw kobiecych dość blado wypada zachowanie mężczyzn, którzy wówczas dyktowali prawa.
Ksiądz prof. Waldemar Chrostowski nie pokazuje jedynie pozytywnych bohaterek. Wśród szlachetnych postaw kobiecych zdarzyła się kobieta niegodziwa – Izebel, której życie zakończyło się totalną katastrofą – jakie życie taka śmierć, jak zauważył ksiądz profesor.
Bardzo serdecznie zachęcam do tej lektury, która dostarczy dużo satysfakcji intelektualnej i jest to zarazem spotkanie z piękną polszczyzną.
KM
1. Por. W. Chrostowski, Kobiety w Piśmie Świętym, Kraków 2022, s.22
2. Tamże, s. 67