Julia Galef
Mentalność zwiadowcy: dlaczego niektórzy ludzie widzą rzeczy jasno, a inni nie
Poznań, Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2023

Julia Galef, autorka książki, uważa, że osoby z usposobieniem zwiadowcy funkcjonują lepiej nie dlatego, że są mądrzejsi czy mają większą wiedzę niż inni, lecz dzięki zbiorowi umiejętności i nawyków myślowych. W codziennym życiu ludzie najczęściej wierzą w to, w co chcą wierzyć. Autorka nazywa to „mentalnością żołnierza liniowego”. Przeciwstawia mu „mentalność zwiadowcy”, która zakłada, że zdobywa się jak najdokładniejsze informacje, bez uprzedzeń i emocji, czyli ma miejsce proces rozpoznania, którego rezultatem jest bardzo staranna mapa. Jak pisze autorka, mentalność zwiadowcy pozwala uniknąć oszukiwania siebie w rozmaitych trudnych kwestiach, które lubią racjonalizować. Zadawanie pytań wiąże się z uwzględnieniem pewnej dawki wątpliwości np. Czy muszę się przebadać na tę chorobę? Czy ten związek będzie kiedyś lepszy? Czy naprawdę muszę zwolnić tego pracownika? Czy byłoby lepszym rozwiązaniem dla firmy pozyskanie funduszy teraz, czy też chcę to zrobić wyłącznie ze względu na natychmiastową gratyfikację, jaką mi przyniesie to posunięcie?¹

W książce został przytoczony przykład pewnego samotnego podróżnika, płynącego po oceanach, którego jacht uległ uszkodzeniu a on sam musiał użyć tratwy. Steven Callahan w 1981 r. jako rozbitek przetrwał najtrudniejsze problemy swego samotnego rejsu, jakie mu się przytrafiły w ciągu siedemdziesięciu sześciu dni dryfowania w kierunku najbliższego lądu. Jak reasumuje autorka, Callahana nie uratowała niezwykła odporność psychiczna na strach czy przygnębienie. Uratowała go, zdaniem Julii Galef, umiejętność znajdowania sposobów na odsunięcie od siebie rozpaczy bez zniekształcenia rzeczywistości.

Innym ciekawym rozdziałem, który warto przeczytać w książce jest rozdział pt. Jak należy się mylić?²

Zapraszam do lektury.

 

^1. Por. J. Galef, Mentalność zwiadowcy: dlaczego niektórzy ludzie widza rzeczy jasno, a inni nie, Poznań 2023, s.26
^2. Tamże, s.153