red. Irena Stasiewicz-Jasiukowa
Warszawa; Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna "Ignatianum"; Wydawnictwo WAM, 2009.
Książka jest zrealizowaniem pomysłu zaprezentowania polskiego dorobku nie tylko polskiemu ale i zagranicznemu czytelnikowi, stąd wydanie jej również w języku angielskim. O tym, że lektura jej jest propozycją „na czasie” świadczy fakt, że w roku 2013 polski sejm postanowił specjalnie uczcić wybitnego polskiego uczonego, genialnego samouka, ojca polskiej elektroniki, który opracował teorię monokryształów (noszącą jego nazwisko), Jana Czochralskiego, w 60 rocznicę jego śmierci.
Był to również wybitny europejski specjalista w zakresie metaloznawstwa, badania stopów, które doprowadziły do uzyskania kompozycji nazwanej metalem B, który spowodował rewolucję w kolejnictwie. W zaproponowanej książce znajdują się również informacje o Czochralskim. W notce o osiągnięciach polskich fizyków autorzy napisali nie możemy zapominać, że na czasy nowożytnej nauki przypada okres długotrwałej utraty państwowości przez Polskę. Odkrycia i osiągnięcia polskich fizyków całego tragicznego okresu porozbiorowego włączane są często do osiągnięć tego z państw zaborczych, którego poddanym był twórca*. Uwaga ta dotyczy jak najbardziej biografii Jana Czochralskiego. Profesor zdecydował się na powrót do kraju na prośbę prezydenta Polski, Ignacego Mościckiego. W okresie międzywojennym zostały mu zapewnione wszelkie warunki rozwoju. Jednakże w powojennej Polsce fakt bycia obywatelem Prus a potem Rzeszy Niemieckiej skomplikował życie temu człowiekowi, utrudnił także uznanie jego dorobku.
Esej na temat osiągnięć polskich fizyków, podobnie jak i inne szkice zawierają rys historyczny od „prapoczątków” do czasów najnowszych. Z tego wynikają pewne mankamenty – nieco dłużyzn. Jednak warto poszperać a wśród ciekawych osobistości – wynalazców można w książce znaleźć wspomnienie o Julianie Ochorowiczu i jego głośno mówiącym telefonie. Innym przykładem wszechstronności talentu był Jan Szczepanik czyli „Polski Edison”, który wynalazł np. barwoczułe papiery fotograficzne. W książce został wymieniony również peryskop czołgowy Rudolfa Gundlacha, najszerzej znane w świecie polskie osiągnięcie techniczne XX w. Książka "Wkład osiągnięć..." zawiera również dorobek Polaków w zakresie nauk społecznych: socjologii, filozofii, prawa, teologii, pedagogiki i historiografii polskiej a także nauk matematyczno-biologicznych.
* Por. Wkład osiągnięć polskiej nauki i techniki do dziedzictwa światowego, red. nauk. I. Stasiewicz-Jasiukowa, Kraków-Warszawa 2009, s.77
KM