Gabriela Jatkowska
Przerwane igrzyska: niezwykli sportowcy II Rzeczypospolitej
Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017

Autorka wybrała do „przeglądu” niezwykle ciekawe osobowości polskiego sportu. Wyobraźmy sobie na przykład lekkoatletę, który nie dość, że odnosi sukcesy na bieżni, to z powodzeniem gra w piłkę nożną (zostając królem strzelców), jest najszybszym łyżwiarzem w Polsce, świetnie radzi sobie w hokeja, relaksuje się na strzelnicy i od czasu do czasu gra w tenisa. Takim właśnie był Wacław Kuchar, jeden z najpopularniejszych i najlepszych piłkarzy, znakomity lekkoatleta oraz panczenista w dwudziestoleciu międzywojennym. Niejednokrotnie życie prywatne bohaterów książki było równie ciekawe jak ich kariery sportowe. Losy wielu z nich zostały pogmatwane przez wybuch II wojny światowej.

Przykładem niezwykle dynamicznej osoby była Halina Konopacka, wybitna lekkoatletka, w życiu prywatnym żona ministra finansów, Ignacego Matuszewskigo. Na kilka dobrych lat przed Igrzyskami w Amsterdamie (1928) znali ją wszyscy narciarze z całego Podhala. Wysoka, gibka, sylwetka zjawiała się często przybrana w czerwony kostium narciarski. Cały warszawski A.Z.S., którego była członkinią nazywał ją „Czerbietą” ¹. Potem zmieniła narty na lekką atletykę i zwyciężyła w Igrzyskach w Amsterdamie w rzucie dyskiem – była pierwszą złotą, polską olimpijką. Wraz z mężem zdołała uratować polskie złoto przed zagrabianiem przez hitlerowców lub Sowietów.

W książce został zamieszczony biogram Janusza Kusocińskiego, który był skarbem polskiej drużyny olimpijskiej w Los Angeles. Spełnił pokładane w nim nadzieje i zdobył złoty medal, stając się tym samym pierwszym Polakiem, któremu przypadł w udziale ten laur. Na sukces ciężko pracował, zmagając się z samym sobą w czasie drakońskich treningów. Pisano, że olimpijski bieg ukończył z krwią w butach...². „Kusy” brał udział w konspiracji, został aresztowany i rozstrzelany w Palmirach w 1940 r.

Jeszcze jedną znakomitością sportową zaprezentowaną przez Gabrielę Jatkowską był Stanisław Marusarz - uczestnik czterech olimpiad zimowych. Choć pociągały go różne dziedziny sportu, to jednak czuł jakąś podświadomą pasję do skoków. W pierwszych poważnych zawodach Marusarz skakał w stroju... góralskim, za to Bronisław Czech, znany z elegancji, prezentował się na skoczni w odprasowanych spodniach i granatowym sweterku, z wyłożonym na nim białym kołnierzykiem koszuli... W 1933 r. Stanisław stosował trening urozmaicony lekką atletyką (gimnastyką, pchnięciem kulą) także piłką nożną, i jazdą konną. W tamtym czasie w zmilitaryzowanych Niemczech dało się odczuć atmosferę napięcia...

Zapraszam do ciekawej lektury.