Autor zaproponował 12 znaków orientacyjnych na drogach polskiej niepodległości. Jednym z nich była Konfederacja Barska. W tym roku upływa dokładnie 250 lat jej zawiązania. Było to najdłużej trwająca seria lokalnych powstań w obronie suwerenności Rzeczpospolitej. Wielkość Polski przeszkadzała imperialnym sąsiadom a Polacy zauważyli zagrożenie dopiero w XVIII w., kiedy to w Warszawie coraz zuchwalej rządzili ambasadorowie imperatorskiej Rosji, a z „oświeconą” ich władczynią kolaborowała część politycznych elit Rzeczpospolitej. Jako sprzeciw wobec bezczelnych machinacji ambasadora Rosji, Repina, zawiązano właśnie Konfederację Barską 29.02.1768 r.

 

Choć Rzeczpospolita niestety utraciła niepodległość, to jednak Polacy żyjący co prawda w niewoli ale np. w atmosferze romantycznej kultury, poprzez literaturę, obraz czy muzykę pielęgnowali ideał polskości. Autor wymienił najbardziej zasłużone nazwiska artystów, którzy budzili ducha narodowego: Mickiewicza, Słowackiego, Norwida, Krasińskiego a także Chopina czy Matejkę. Bardzo ważną rolę odegrała twórczość literacka Sienkiewicza, dzięki której na polskość został uwrażliwiony prosty lud. Prof. Nowak podkreślił roztropne i zjednoczone starania wielu działaczy społeczno-politycznych i artystów, by wykorzystać sprzyjającą koniunkturę w polityce międzynarodowej u schyłku XIX i XX wieku. Działania Piłsudskiego, Dmowskiego, Witosa, Paderewskiego czy Korfantego były jakby zwieńczeniem wielowiekowych, upartych dążeń Polaków do odzyskania niepodległości, który to fakt świętujemy 11 listopada. W roku jubileuszowym będzie to szczególnie uroczyście.

KM