homo nobilisUrszula Świderska-Włodarczyk
Homo nobilis: wzorzec szlachcica w Rzeczypospolitej XVI i XVII wieku
Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2017.

Jak podkreśla Urszula Świderska-Włodarczyk, autorka książki, wraz ze schyłkiem średniowiecza formuła rycerskiej egzystencji uległa wyczerpaniu. Zdewaluowały się również typowa dla epoki sztuka militarna i sposób gospodarowania, oparty na zasadzie samowystarczalności. W toku dokonującej się ewolucji specjaliści od sztuki wojennej uzyskali najpierw dziedziczne prawo do piastowania godności obrońcy króla i państwa oraz przekazywania jej swoim następcom.

polska szeherezadaDorota Wojda
Polska Szeherezada : swoje i obce z perspektywy postkolonialnej
Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015

„Czy pozwolisz, iżbym opowiadała?” to pytanie Szeherezada skierowała do króla Szahrijara. „Zgadzam się”, rzekł władca...” Cytat z najważniejszej opowieści Alf Layla czyli Tysiąc nocy wprowadza nas do książki pani Doroty Wojdy i traktuje o polskim odbiorze tej baśni albo raczej o polskiej wersji Baśni z Tysiąca i Jednej Nocy. Autorka ukazała postaci arcyciekawych polskich podróżniczek, które zostały „wyciągnięte” na światło dzienne z czasem dość odległych epok.

zmyl tropFinn Brunton, Helen Nissenbaum
Zmyl trop: na barykadach prywatności w sieci
Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016

Eric Schmidt, dyrektor zarządzający Google, wywołał duże poruszenie oczywistym stwierdzeniem: „Jeśli jest coś, o czym wolałbyś, żeby inni nie wiedzieli, może przede wszystkim nie powinieneś tego robić”. Mark Zuckerberg, założyciel i szef Facebooka, wyraził się jeszcze bardziej jednoznacznie: „Pojawienie się serwisów społecznościowych w sieci oznacza, że ludzie nie oczekują już prywatności”.

zloty senPaul Lendvai
Złoty sen: Rosja XIX-XX wieku. Sprawy i ludzie
Kraków, Wydawnictwo Literackie, 2016

Złoty sen: Rosja XIX-XX wieku. Sprawy i ludzie to książka Andrzeja Andrusiewicza, znawcy historii Rosji, wydana przez Wydawnictwo Literackie. Temat jest bardzo interesujący, bo jak zaznaczył autor książki na początku cytując Lloyda Georga: „Rosja to dżungla, w której nie sposób się zorientować.” Z drugiej strony został przywołany cytat Monteskiusza: „Gdy zabraknie historii, zastępuje ją bajka”, który sugeruje, że zagłębimy się rzeczywiście w jakiejś może fascynującej rzeczywistości, którą można jednak traktować z pewnym dystansem lub z przymrużeniem oka.

wegrzyPaul Lendvai
Węgrzy. Tysiąc lat zwycięstw w klęskach
Kraków, Międzynarodowe Centrum Kultury, 2016

Istnienie, a właściwie przetrwanie narodu węgierskiego i jego państwa narodowego w Kotlinie Panońskiej można traktować w kategorii cudu europejskiej historii. Narodowi węgierskiemu na przestrzeni wieków przylepiono wiele niemiłych etykietek np. „pożerający dzieci ludożercy” i „ociekający krwią Hunowie”. Madziarzy w rzeczywistości walczyli z Mongołami, Turkami, Rosjanami. Kim tak naprawdę byli ci „azjatyccy barbarzyńcy”, którzy swoimi łupieżczymi rajdami wzbudzili przerażenie Szwajcarów, Francuzów i Niemców oraz Włochów i dlaczego nie przepadli w odmętach historii bez śladu? Oryginalny język węgierski na tle języków europejskich to rzeczywiście zjawisko, które mogłoby jak mur chiński oddzielić Węgrów od reszty Europy, czy oddzieliło?