warszawa slonimskiegoTomasz Lerski
Warszawa Antoniego Słonimskiego: portret miasta w zwierciadle literatury
Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2016

Czy naprawdę Warszawę i postać Antoniego Słonimskiego można traktować jako dwie połówki tego samego jabłka? Przed Słonimskim o Warszawie pisali na przykład Wiktor Gomulicki czy Or-Ot ale to właśnie Słonimski w swojej poezji uwiecznił Warszawę w jej dniach największej chwały i dramatu. Świadczą o tym np. wiersz "Alarm dla miasta Warszawy", napisany w końcu września 1939 r. już w Paryżu, czy powojenny wiersz "Kolumna Zygmunta".

cyberchorobyManfred Spitzer
Cyberchoroby: jak cyfrowe życie rujnuje nasze zdrowie
Słupsk, Wydawnictwo Dobra Literatura, 2016

Współcześnie mamy do czynienia z nowymi chorobami cywilizacyjnymi. Cyfrowa technologia informacyjna, silniej niż jakakolwiek wcześniej, kształtuje nasze życie np. budzi nas nie budzik, tylko smartfon, z pomocą którego robimy tyle różnych rzeczy: czytamy wiadomości, orientujemy się w obcym mieście, wysyłamy zdjęcia dotyczące naszych przeżyć i przyjaciół, słuchamy muzyki, zarządzamy terminarzem. Niebawem smartfon być może będzie kontrolował ogrzewanie naszego domu, będzie włączał ekspres do kawy, zamawiał zakupy spożywcze itd. Do pracy używamy komputerów ze znacząco większymi ekranami niezależnie od tego, czy dana osoba pracuje jako mechanik samochodowy, finansista czy chirurg. Największe ekrany zostawiamy sobie jednak na wieczorną rozrywkę...

pracowac inaczejFrederic Laloux
Pracować inaczej
Warszawa, Wydawnictwo Studio EMKA, 2015

Arystoteles w rozprawie napisanej w roku 350 p.n.e. twierdził, że... kobiety mają mniej zębów niż mężczyźni i pewnik ten obowiązywał do momentu aż ktoś wpadł na „rewolucyjny” pomysł i postanowił go zweryfikować czyli policzyć zęby. Jak pisze autor podobnie jest w przypadku różnych zastanych rozwiązań dotyczących organizacji pracy. Nowożytne organizacje przyniosły ludzkości niesamowity postęp w okresie krótszym niż dwa stulecia, co na osi czasu istnienia naszego gatunku, jest zaledwie mgnieniem oka. A jednak wielu ludzi wyczuwa, że obecny sposób, w jaki zarządzamy organizacjami został doprowadzony do granic możliwości. Coraz bardziej jesteśmy rozczarowani ich funkcjonowaniem. W przypadku ludzi ciężko pracujących na samym dole piramidy hierarchii, przeprowadzone sondaże konsekwentnie pokazują, że praca częściej kojarzy się z lękiem i mozołem niż z pasją i misją.

chazarowieJarosław Dudek
Chazarowie: polityka-kultura-religia: VII-XI w
Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2016

Historia tajemniczej Chazarii jest ściśle związana z przeszłością rozległych terytoriów Europy Wschodniej i zachodnich peryferii Azji. Od momentu narodzin imperium Hunów w pierwszej połowie V w. do nadejścia Mongołów w XII w. w XIII w. na tym obszarze powstawały i rozpadały się różne organizacje plemienno-państwowe, zanim zdążyły się zakorzenić w tradycji źródłowej. Jak pisze autor „na tle mgławicowych konstelacji politycznych tworzonych przez różne stepowe związki plemienne w okresie przedmongolskim, Chazaria wyróżniała się nie tylko rozmiarami, potencjałem ekonomicznym, demograficznym, wpływem na losy sąsiadów ale również tzw. długim trwaniem w obliczu różnych wyzwań.” Historia Chazarii pozostawała przedmiotem romantycznych wizji. Widziano ją jako „nowy Izrael”. Z drugiej zaś strony postrzegano ją jako pasożytnicze państwo turecko-żydowskich koczowników i handlarzy, którzy żyli kosztem swych osiadłych poddanych i sąsiadów, głównie Słowian.

karol kurpinskiMarcin Gmys
Karol Kurpiński i romantyczna Europa
Warszawa, Editions Spotkani, 2015

Jak pisze autor, Karol Kurpiński był typowym przedstawicielem okresu przejściowego. Urodzony został piętnaście lat po ostatnim z wiedeńskich klasyków, Ludwiku van Bethovenie, a dwadzieścia pięć lat przed najważniejszymi reprezentantami generacji romantycznej: Fryderykiem Chopinem i Robertem Schumannem. Był więc zmuszony dokonywać ciągłych estetycznych wyborów między silnie działającymi na wyobraźnię arcydziełami Haydna, Mozarta i „środkowego” Bethovena, a nową estetyką proponowaną przez bardziej uczuciowych muzyków romantycznych.